Feitencheck: Wat zijn de voordelen van voedingssupplementen?
Steeds weer vindt men artikelen op het internet of in de pers die waarschuwen voor het innemen van voedingssupplementen. Over het algemeen behandelen dergelijke artikelen dat voedingssupplementen slechts in zeldzame gevallen nut hebben. Bovendien wordt gewaarschuwd voor gezondheidsrisico's bij het innemen en verontreiniging van de producten.
Maar wat zijn eigenlijk voedingssupplementen? Volgens de EU-richtlijn 2002/46/EG worden voedingssupplementen gedefinieerd als levensmiddelen die bedoeld zijn om de algemene voeding aan te vullen. Ze bestaan uit geconcentreerde voedingsstoffen of andere stoffen met voeding-specifieke of fysiologische werking, zoals vitamines, mineralen, aminozuren, essentiële vetzuren, vezels, plantenextracten of andere ingrediënten.
Hier onze feitencheck!
Voedingssupplementen kunnen schadelijke stoffen bevatten of verontreinigd zijn? De georganiseerde misdaad biedt producten op het internet aan, men moet geen producten op het internet kopen.
In het algemeen zijn de fabrikanten verantwoordelijk dat hun producten voldoen aan de wettelijke kaders. Dit wordt gereguleerd door een aantal EU- en nationale wetgevingen. Vitaminen en mineralen zijn precies gedefinieerd, waaronder de chemische vorm die toegestaan is voor inname, evenals een dagelijkse referentiehoeveelheid. Voor het gebruik van planten in bepaalde voedselgroepen zijn er bijvoorbeeld in België(1) en Italië(2) voorschriften voor planten voor gebruik in voedingssupplementen vastgesteld.
"Het afraden van het kopen van producten op het internet is natuurlijk een klap in het gezicht voor alle fabrikanten, vooral in een wereld waar online winkelen steeds populairder wordt. Vaak kunnen producten in de lokale handel qua kwaliteit ver onderdoen voor de internetaanbiedingen."
ONZE TIPP: Let op fabrikanten die hun producten in de EU laten produceren, regelmatig controleren en de rapporten openbaar beschikbaar stellen, evenals volledige transparantie over de ingrediënten bieden.
Voedingssupplementen zijn vooral populair bij sporters en beloven vaak magische effecten.
Over het algemeen zijn sporters veel gezondheidsbewuster en daarom ook beter geïnformeerd en opener als het gaat om het onderwerp voedingssupplementen. Ze zijn zich bewust van de vele voordelen van de voedingsstoffenpakketten.
De gezondheidsclaims met betrekking tot voedingssupplementen worden gereguleerd door de Health Claims Verordening (4) van de EU. Serieuze fabrikanten houden zich aan deze claims.
Vitamine D-supplementen kunnen in de winter helpen om aan de behoefte te voldoen.
Deze feit is zeker al enkele decennia bekend en zou niemand nieuw moeten zijn. De mens verblijft over het algemeen steeds meer binnen, of het nu op het werk of thuis is. Vitamine D kan alleen met behulp van directe zonnestraling onder de huid worden aangemaakt. Nieuwste studies tonen aan dat in onze breedtegraad ongeveer 80% van de mensen een tekort en soms een ernstig tekort vertoont (5). Het innemen van vitamine D is dus het hele jaar door zinvol, want ook in de zomer werken de meeste mensen nog steeds binnen.
Mensen die veganistisch eten, hebben de neiging om een ijzertekort te hebben.
Studies zeggen hier precies het tegenovergestelde. Zo concludeert een grote studie met 65000 deelnemers uit Engeland (6) dat veganisten en vegetariërs eerder een tekort aan vitamine B12, vitamine D, calcium en zink hadden en geen ijzertekort.
Voedingssupplementen zijn geen vervanging voor goed eten dat al in de behoefte aan (micro-)voedingsstoffen zou voorzien.
Dit klopt in het algemeen, maar wie eet er vandaag de dag nog evenwichtig en gezond? De keuze aan fastfood en sterk bewerkte kant-en-klaarproducten overtreft veruit het aanbod van voedingsrijke voedingsmiddelen.
In 2004 werd in een baanbrekende studie (7) over fruit en groenten vastgesteld dat de meeste tuinbouwgewassen sinds 1950 op alle gebieden - van eiwitten tot calcium, ijzer en vitamine C - aanzienlijk zijn afgenomen. 43 voedingsmiddelen vertoonden duidelijke, statistisch betrouwbare afnames (tot 38%) voor 6 gecontroleerde voedingsstoffen (eiwit, Ca, P, Fe, riboflavine en ascorbinezuur). Redenen hiervoor liggen in overfok en massaproductie.
Mensen met bestaande aandoeningen, zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven, kinderen en oudere personen moeten voorzichtig zijn met het innemen van voedingssupplementen.
Dit klopt in het algemeen en ook alleen omdat er op dit gebied maar weinig studies zijn en de fabrikanten zich daardoor eenvoudig kunnen beschermen en de producten niet voor deze groep willen aanbieden. Liever op veilig spelen is het devies.
Mensen die medicijnen nemen, moeten bijzonder voorzichtig zijn.
Hier geldt de vraag of medicijnen interageren met de voedingssupplementen of andersom. Over het algemeen klopt het dat bepaalde plantaardige stoffen zoals piperine uit zwarte peper de opname van voedingsstoffen en ook medicijnen kunnen beïnvloeden. Serieuze fabrikanten houden zich aan de algemeen zeer streng vastgestelde regel van een maximale dagelijkse inname van 2 mg piperine.
Geneesmiddelen kunnen echter ook met een hele reeks voedingsmiddelen interageren, zoals de studie (8) aantoont. Dit is dus niet alleen op voedingssupplementen te beperken. Moeten mensen die medicijnen nemen dan niet algemeen voorzichtig zijn?
De dosis maakt het gif
Dit is zeker de beste uitspraak die je vaker tegenkomt. Daarom raden we al lange tijd af om hooggedoseerde producten in te nemen.
Meer info vind je in ons blogartikel [Link].
Te veel vitamine A leidt waarschijnlijk tot problemen met de botstructuur.
Een voldoende inname van vitamine A via voeding of voedingssupplementen is noodzakelijk voor het behoud van de botgezondheid, aldus de studie van Michelle Min Fang Yee et al. (9).
In een aangebrachte dosis, die de EU-referentiehoeveelheden respecteert, kan vitamine A een beschermende werking op het skelet hebben. Hypervitaminose, een overdosis, leidt tot botproblemen. Ook hier blijkt dat het aankomt op de juiste dosering.
Te veel selenium is ongezond en kan leiden tot hart- en vaatproblemen.
Belangrijk is om de seleniumbalans in het lichaam op peil te houden en een overdosis, zoals bij alle micronutriënten, te vermijden.
Selenium speelt een rol in het hart- en vaatstelsel, studies tonen aan (9,10) dat een seleniumtekort kan leiden tot gedeeltelijk ernstige hart- en vaatproblemen.
Elk bedrijf moet bij de autoriteiten geregistreerd zijn.
Dit is het wettelijke kader in veel EU-landen, waaronder Luxemburg, België of Duitsland. Ook producten moeten voor de verkoop bij de gezondheidsdienst worden gemeld. Wij zijn bij de gezondheidsdienst Luxemburg geregistreerd onder nummer LU-16192-Et.
Conclusie
Voedingssupplementen zijn bij correcte inname en naleving van alle geldende voorschriften onbedenkelijk en bieden verschillende voordelen. Het is van groot belang om serieuze aanbieders te kiezen, voedingssupplementen doelgericht in te zetten en sterk overdosering van producten te vermijden.
Referenties:
- België: Koninklijk Besluit van 29 augustus 1997 betreffende de vervaardiging en de handel in levensmiddelen die samengesteld zijn uit of planten of plantaardige bereidingen bevatten.
- Italië: Ministerie van Volksgezondheid Besluit 9 juli 2012 Regeling
- van het gebruik van stoffen en plantaardige preparaten in voedingssupplementen
- Gezondheidsclaimsverordening (Verordening (EG) nr. 1924/2006)
- Vitamine D-status en voeding in Europa en Azië (J Steroid Biochem Mol Biol. 2007)
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7613518/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15637215/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3191675/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8003866/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8509311/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1829306/